Stanisław Jachowicz pisał: „Bajka uczy, bajka w pamięci pozostanie; z pamięci przejdzie do serca, z serca w życie praktyczne i wyda owoc, owoc pożyteczny” – zatem wspomagajmy wszechstronny rozwój dziecka i czytajmy dzieciom codziennie!

Podczas słuchania bajek, baśni, wierszy, opowiadań , dziecko uczy się świata i zaspokaja swoje podstawowe potrzeby wynikających z wrodzonej ciekawości. Podczas słuchania intensywnie zachodzą procesy umysłowe, uczuciowe oraz kształtuje się zdolność skupiania uwagi i koncentracji. Należy pamiętać aby po przeczytaniu bajki czy wiersza porozmawiać z dzieckiem na temat jego treści – zadając mu kilka pytań. Słuchając bajek dziecko postrzega ludzkie zachowania oraz ich konsekwencje. Dowiaduje się jakie wartości są cenione i za co spotyka nagroda lub kara. Poznaje abstrakcyjne pojęcia tj. dobro, zło, sprawiedliwość, miłość, przyjaźń i wiele innych. Wiele utworów literackich dla dzieci zawiera pouczenie, przestrogę, morał lub zakaz, którego przekroczenie skutkuje karą, np. ,, Andzia mamy nie posłuchała, ukuła się i płakała”. Walory dydaktyczne książeczek dla dzieci polegające na ukazywaniu dziecku dobrych wzorów a tych w literaturze dziecięcej nie brakuje. Bogactwo różnego rodzaju wierszy pobudza dzieci do działań twórczych – malowania, rysowania.  Wiersze rytmiczne  zachęcają do marszu, stukania, skakania czy wirowania. Zatem po przeczytaniu dziecku bajeczki można się z nim bawić i plastycznie i ruchowo, a to dla dziecka atrakcyjne formy spędzania czasu. Bajeczkami  i baśniami zainteresowane i oczarowane są zarówno dzieci najmłodsze, jak i starsze. Baśń porusza ich serca, a przede wszystkim pociesza. Obiecuje długie i szczęśliwe życie za pomoc drugiemu w potrzebie, okazaną odwagę i bohaterstwo. Opinię o baśniach wyraził Bruno Bettelheim, dziecięcy psychiatra. Twierdził on że, „baśnie zwłaszcza w swojej nienaruszonej formie, pełnią pożyteczną  rolę, bo w sposób obrazowy leczą dziecięce urazy i kompleksy – lęk przed rozłączeniem, konflikty z rodzeństwem, trudności dorastania”. Szczęśliwe zakończenie bajek, daje dziecku przyjemne uczucie sukcesu oraz przekonanie, że warto być dobrym – bo dobro zwycięża, jest nagradzane. Często w bajkach osoba mała i słaba wygrywa z dużo większą i silniejszą- to budzi w dziecku nadzieję i napawa optymizmem, przez co dzieci stają się wrażliwe na zło oraz niesprawiedliwość. Figlarne wierszyki Tuwima i Brzechwy bawią się przede wszystkim słowami „stawiając świat na opak”. Należy zatem czytać dzieciom różne rodzaje wierszy, aby nauczyły się rozumieć i akceptować sztukę słowa w jej pełnym wymiarze. Radość niosą dzieciom utwory inspirowane przyrodą , wiersze Konopnickiej, Kulmowej, Doroty Gellner  – podszyte są magicznością, dziecięcym stosunkiem do świata, radościom, chęciom zabawy, samą zabawą, dziecięcą litością nad pokrzywdzonym, co sprawia, że są lubiane przez dzieci.

Odpowiednio dobrane utwory mogą pełnić funkcję terapeutyczną. Mają olbrzymi udział w rozwoju osobowości, kompensują niedostatki w zaspokajaniu potrzeb, pomagają utrzymać równowagę emocjonalną, chronią przed negatywnymi emocjami, uczą nowych zachowań i dają wzory osobowe.

 Wszyscy chcemy, aby nasze dzieci wyrosły na mądrych, dobrych i szczęśliwych ludzi. Jest na to sposób – czytajmy dzieciom!

Opracowała: Małgorzata Głód