METODY WALKI Z DZIECIECYM STRESEM
Dzieci w wieku przedszkolnym dopiero uczą się nazywania i rozpoznawania swoich emocji, dlatego trudno pojąć dorosłym trudne sytuacje w jakich nasze dzieci się znalazły. Współcześnie dzieci w dużym stopniu są narażone na występowanie stresu, czego częsta przyczyna to tak zwany ,,wyścig szczurów”, w którym nasze dzieci biorą udział już od najmłodszych lat. Dotyczy to oczywiście ambicji dorosłych, którzy ogromny nacisk kładą na przyswajanie wiedzy encyklopedycznej, bycia najlepszym, najmądrzejszym, naj…naj…naj. Większość przedszkolaków wcześniej czy później zdobędzie potrzebne umiejętności takie jak: czytanie, pisanie, liczenie. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy oprócz zdobywania wiedzy zapominamy o tak ważnych sprawach jak umiejętność nawiązywania prawidłowych relacji z rówieśnikami. Brak budowania relacji z innymi dzieci, przede wszystkim podczas zabawy jest głównym czynnikiem dziecięcego stresu. Podczas swobodnej zabawy dzieci uczą się zdobywania podstawowych umiejętności społecznych, zdrowej rywalizacji, umiejętności poradzenia sobie z przegraną, współpracy. Zabawy na świeżym powietrzu z rówieśnikami są świetnym polem do poznawania swoich możliwości, słabych i mocnych stron. Należy zaznaczyć, że stres jak u dorosłych, tak i u dzieci bywa potrzebny, gdy jego poziom jest optymalny, mobilizuje wtedy, żeby w danej sytuacji dać z siebie wszystko. Problem pojawia się, gdy dziecko denerwuje się zbyt mocno i zbyt często.
Stres u wrażliwych dzieci może objawić się różnymi dolegliwościami psychofizycznymi: ból brzucha, ból głowy, a nawet gorączka czy wymioty.
Przyczyn stresu u dzieci może byś sporo:
– duże zmiany w życiu dziecka: nowe przedszkole, narodziny rodzeństwa, powrót do pracy rodzica
– trudne emocjonalne sytuacje: brak akceptacji rówieśników, wyśmiewanie, kłótnie i nieporozumienia rodziców, występowanie na forum
– nadmierne bodźce: głośne zabawki, tablety, smartfony. Dzieci przytłoczone nadmiarem bodźców i informacji są w stanie ciągłego czuwania i wzmożonej aktywności, nie mają możliwości wypocząć w ciągu dnia. Powoduje to ogromny stres, niepokój, brak stabilizacji, lęki oraz wybuchy silnych emocji.
Jak możemy pomóc dzieciom w redukcji stresu ? Oto kilka rad, które z pewnością pomogą naszym dzieciakom poczuć się lepiej
– USTALENIE JASNYCH ZASAD KORZYSTANIA Z EKRANÓW I NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII – nadmierne korzystanie z ekranów prowadzi do słabej odporności psychicznej i nie daje szans naszemu dziecku do budowania zdrowych i trwałych relacji z rówieśnikami. Telefon, laptop czy tablet nie powinien być dostępny na wyciagnięcie ręki, warto zastąpić je muzyką, książką czy zabawkami.
– ODPOWIEDNIA ILOŚĆ SNU O WYZNACZONEJ PORZE – wypoczynek to podstawa, daje on możliwość na poradzenie sobie z nadmiarem bodźców i ze stresem. Badania jasno wskazują, ze dzieci zasypiające o ustalonej porze lepiej radzą sobie z nauką i sytuacjami stresowymi niż dzieci, które zasypiają o różnych godzinach. Ważna również tutaj jest higiena snu, czyli zero niebieskiego światła z ekranów na dwie godziny przez snem.
– WIĘCEJ RUCHU NA ŚWIEŻYM POWIETRZU – czyli przede wszystkim zabawa swobodna, która jest fantastycznym sposobem radzenia sobie w wielu sytuacjach społecznych.
– ZACHECANIE DZIECI DO STAWIANIA CZOŁA PROBLEMOM – uczmy nasze dzieci mówić o swoich obawach, nie przekazujmy im, że głośne mówienie o problemach to słabość. Pomagajmy ale mądrze, nie wyręczajmy! Rozmawiajmy dużo z naszymi dziećmi, cierpliwie wysłuchajmy i próbujmy nazwać ich emocje. Dziecko poczuje wtedy, że może na nas liczyć, że nie jest samo z problemem.
Nie można wyszukiwać metod na zwalczanie dziecięcego stresu bez uświadomienia sobie jego przyczyn. Z powyższych wynika, że współczesne dzieci spędzają o wiele mniej czasu na świeżym powietrzu, niż tego potrzebują. Niestety podstawową aktywnością wielu dzieci już nawet w wieku przedszkolnym jest telefon, tablet czy gry komputerowe. To wszystko niewątpliwie przyczynia się do pojawienia dziecięcego stresu ale to my dorośli jesteśmy za to odpowiedzialni, to od naszych decyzji zależy jakość spędzanego czasu przez nasze dzieci i nie należy zrzucać odpowiedzialności tylko na postęp cywilizacyjny .
Mariola Gajek
Literatura:
- Ogińska-Bulik N.: Zasoby osobiste jako wyznaczniki radzenia sobie ze stresem u dzieci, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Psychologica 5, 2001;
- Bliżej Przedszkola – miesięcznik