Sztuka pełni w życiu dziecka funkcje ogólno-wychowawcze i estetyczne. Wywiera ona wpływ na procesy poznawcze (wzbogaca spostrzeżenia, proces uwagi, zdolności analizy i syntezy), pełni rolę kompensacyjną w kształtowaniu postaw moralnych i społecznych. Spełnia również ważne funkcje w zakresie zaspokajania potrzeb indywidualnych dziecka, z których potrzeba doznania przeżyć, atrakcyjnego spędzania wolnego czasu, potrzeba twórczości i ekspresji uczuć znajduje się na głównym miejscu.
Sztuka pomaga dzieciom w rozwoju wrażliwości, pobudza fantazję i wyobraźnię. Plastyka i muzyka to dziedziny wiedzy równie ważne jak nauki humanistyczne i ścisłe. Począwszy od przedszkola należy zdawać sobie sprawę z tego co może dać dziecku kontakt ze sztuką i w jaki sposób powinien on być organizowany i prowadzony, aby dziecko odczuwało radość i zadowolenie z własnych działań oraz miało potrzebę poszukiwania i zdobywania nowych wartości. Małe dziecko żywo reaguje na bodźce estetyczne, które dostarczają mu w kontakcie z otaczającą rzeczywistością przyjemnych wrażeń i radości. Cieszą je barwy, kształty, dźwięki, ruch. Doznaje wielu estetycznych wzruszeń obcując z codziennym otoczeniem, przyrodą. Łatwo poddaje się również oddziaływaniu sztuki, bądź jako widz i słuchacz, bądź gdy sam odtwarza utwory artystyczne, śpiewa piosenki, mówi wiersze, tańczy itp. Odczuwając bądź oceniając piękno lub brzydotę, dziecko zwraca uwagę na takie cechy przedmiotów i istot, które wywołują w nim niechęć, wstręt, obawę lub są przejawem zniszczenia, starości. Na powstanie swoistych upodobań dzieci ma także wpływ opinia rówieśników. Dzieci liczą się również z opinia dorosłych, a szczególnie łatwo zaszczepić im różne uprzedzenia estetyczne.
Przygotowania do twórczego spędzania wolnego czasu trzeba rozpocząć możliwie jak najwcześniej, a wychowanie w przedszkolu ma duże możliwości w tej dziedzinie. Im bliższy i częstszy będzie kontakt dziecka z różnymi rodzajami sztuki, dostępnej jego rozumieniu i odczuciu, tym łatwiej będzie mu wyrazić własne przeżycia za pomocą kredek, pędzla lub słowa czy gestu. Wytwory sztuki, działając kształtem i dźwiękiem na uczucia i wyobraźnię dziecka, stają się bogatym źródłem jego inwencji twórczej i przeżyć estetycznych.
Wzrastanie w określonej przestrzeni estetycznej zostaje nam na całe życie. Obcowanie ze sztuką łagodzi obyczaje, powoduje, że świat staje się piękniejszy, niemożliwe staje się możliwe, nierealne – realne. Ogólna wiedza o sztuce potrzebna jest każdemu człowiekowi. Ułatwia zrozumienie świata, wychodzi na przeciw potrzebom współczesnego człowieka, umożliwia wykorzystanie własnych możliwości, kształtuje umiejętność emocjonalnego przeżywania. Powoduje, że jesteśmy bardziej wrażliwi na otaczające nas piękno.
Opracowała: Anna Buczyńska-Pac